Uwaga! Możliwe obniżki stóp procentowych po wakacjach
Spadająca inflacja staje się powodem do coraz częstszych dyskusji na temat możliwych obniżek stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego (NBP). Od października 2021 roku, kiedy to Rada Polityki Pieniężnej (RPP) rozpoczęła cykl podwyżek stóp procentowych, stopa referencyjna wzrosła z 0,10 proc. do 6,75 proc. Ostatnio RPP podwyższyła stopy procentowe we wrześniu 2022 roku. Od tamtej pory główna stopa procentowa Narodowego Banku Polskiego, zwana stopą referencyjną, wynosi 6,75 proc. Często wśród finansistów pojawiały się głosy, że RPP zbyt późno zapoczątkowała cykl podwyżek.
Stopy procentowe a inflacja
Z uwagi na utrzymujący się ostatnio wysoki poziom inflacji w Polsce i niższe w stosunku do niego stopy procentowe NBP mamy do czynienia z realnie ujemnymi rynkowymi stopami procentowymi, co przekłada się na realnie ujemne oprocentowanie depozytów bankowych gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw. Jednocześnie niższe od wskaźnika inflacji średnie oprocentowanie kredytów było stanem korzystnym dla kredytobiorców - patrząc w tym kontekście. Chociaż kredytobiorcy musieli liczyć się z podwyższonym oprocentowaniem i wyższą wysokością płaconych rat wskutek podwyżek stóp procentowych.
W lutym 2023 roku inflacja konsumencka (CPI) osiągnęła osiągnęła maksimum na poziomie 18,4 proc. według oficjalnego odczytu. W ostatnich miesiącach wzrostu inflacji stopy pozostawały jednak bez zmian.
Dlaczego ekonomiści spodziewają się obniżki stóp?
Ekonomiści wypatrują pierwszej obniżki stóp procentowych jeszcze w tym roku. Jest to spowodowane prognozami dotyczącymi przyszłego poziomu inflacji. Zdaniem wielu z nich inflacja konsumencka obniży się do poziomu jednocyfrowego już we wrześniu lub październiku bieżącego roku. Wcześniej prezes NBP zapowiadał, że w takich okolicznościach będzie można obniżyć stopy procentowe. Oczywiście RPP jest organem kolegialnym, w związku z czym, decyzja o ewentualnej podwyżce stóp musi być podjęta regulaminową większością głosów. Trwała zmiana kierunku polityki pieniężnej wymaga przekonania rady co do utrzymywania się trendu spadkowego inflacji w dłuższym horyzoncie. Na konferencji, po ostatnim posiedzeniu RPP, na którym podjęto decyzję o utrzymaniu stóp procentowych na niezmienionym poziomie, prezes NBP Adam Glapiński ogłosił że cykl podwyżek stóp został zakończony.
Przyszłe obniżki stóp mogą być także uwarunkowane politycznie (związek ze zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi). Obniżka stóp procentowych może także, w określonym horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej, przełożyć się na wzrost popytu i ożywienie gospodarcze.