Kasa zapomogowo-pożyczkowa jako forma wsparcia finansowego — kto może skorzystać?

Kasa zapomogowo-pożyczkowa to rozwiązanie znane i cenione od lat, które stanowi istotne narzędzie wsparcia finansowego dla pracowników. Bycie członkiem takiej kasy wiąże się z wieloma korzyściami — możemy zaciągnąć preferencyjne pożyczki czy w razie zdarzenia losowego ubiegać się o zapomogę. Oszczędności zgromadzone w kasie mogą również zostać zwrócone jej członkowi.

Kto może skorzystać z usług kasy zapomogowo-pożyczkowej, jakie korzyści niesie ze sobą członkostwo, oraz jak w praktyce funkcjonuje ten system wsparcia finansowego.

Kasy zapomogowo-pożyczkowe — relikt przeszłości czy realne rozwiązanie?

Kasy zapomogowo-pożyczkowe kojarzą się wielu osobom z przeszłością, szczególnie z czasami PRL-u, kiedy uzyskanie pożyczki bankowej było trudne. Choć wydają się one reliktem dawnych lat, w rzeczywistości nie straciły na znaczeniu. Wręcz przeciwnie, coraz więcej firm sięga po to rozwiązanie, widząc w nim skuteczny sposób na zatrzymanie wartościowych pracowników oraz przyciągnięcie nowych kandydatów. Czy kasy zapomogowo-pożyczkowe to zatem tylko wspomnienie przeszłości, czy może jednak praktyczne narzędzie wspierające dzisiejsze przedsiębiorstwa?

Co to jest kasa zapomogowo-pożyczkowa?

Pracownicza kasa zapomogowo-pożyczkowa (PKZP) jest formą samopomocy organizowanej w przedsiębiorstwach przez związki zawodowe. Jest alternatywą dla kredytów i chwilówek dostępnych na rynku. Jej głównym celem jest udzielanie wsparcia materialnego pracownikom danej firmy w formie nieoprocentowanych pożyczek. Dzięki KZP pracownik może otrzymać nieoprocentowaną pożyczkę, którą spłaca w ustalonych wcześniej ratach. Ponadto pracownicy mają możliwość gromadzenia oszczędności, które mogą wypłacić w dowolnym momencie. Nadzór nad tworzeniem i funkcjonowaniem KZP sprawują związki zawodowe.

Kto może być członkiem kasy zapomogowo-pożyczkowej?

Kasa zapomogowo-pożyczkowa może zostać utworzona, jeżeli co najmniej dziesięć osób zatrudnionych u danego pracodawcy zadeklaruje chęć przystąpienia do niej. Aby zostać przyjęty w poczet członków KZP, pracownik musi złożyć deklarację w formie pisemnej, dokumentowej lub elektronicznej i uiścić opłatę wpisową, która jest bezzwrotna, a jej wysokość ustala ogólne zgromadzenie członków kasy zapomogowo-pożyczkowej. Przystąpienie do KZP wiąże się również z pewnymi obowiązkami — każdy członek kasy musi przestrzegać postanowień statutu KZP, opłacać comiesięczne wkłady członkowskie, które mogą być potrącane z jego wynagrodzenia za pracę lub innych należności z tytułu stosunku pracy. Jest także zobowiązany wskazać co najmniej jedną osobę uprawnioną do otrzymania wkładu członkowskiego. Osoba ta, w przypadku śmierci członka KZP otrzyma zgromadzone przez niego wkłady. Wkłady członkowskie są gromadzone na funduszu oszczędnościowo-pożyczkowym. Z gromadzeniem wkładów członkowskich wiąże się bezpośrednio możliwość udzielania pomocy materialnej członkom kasy w formie nieoprocentowanych pożyczek.

Formy wsparcia finansowego z KZP

• Nieoprocentowana pożyczka — udzielana jest na wniosek członka KZP. Umowa pożyczki powinna zostać zawarta w formie pisemnej, dokumentowej lub elektronicznej. W przypadku, gdy kwota pożyczki przekracza zgromadzony wkład członkowski, pożyczka może być udzielona tylko pod warunkiem, że co najmniej dwóch poręczycieli zobowiąże się do spłaty zadłużenia w przypadku niewywiązania się członka KZP z jego spłaty w terminie. Aby złożyć wniosek o pożyczkę, konieczne jest opłacenie wpisowego oraz dwóch kolejnych miesięcznych wkładów.

• Zapomoga — statut KZP precyzuje szczegółowe zasady przyznawania zapomóg swoim członkom i określa, jakie wydarzenia losowe kwalifikują się do uzyskania zapomogi oraz jaka może być jej maksymalna wysokość.

Kasa zapomogowo-pożyczkowa — obowiązki pracodawcy

Przepisy dotyczące funkcjonowania pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych zostały precyzyjnie określone w ustawie z dnia 11 sierpnia 2021 r. o kasach zapomogowo-pożyczkowych. Według ustawy pracodawca ma obowiązek:

• udostępniania pomieszczeń biurowych,

• udostępniania odpowiednio zabezpieczonego miejsca na przechowywanie gotówki,

• transportu gotówki do banku i z banku, jeśli pracodawca prowadzi obrót gotówkowy,

• udzielania informacji umożliwiających dokonanie weryfikacji, czy określona osoba spełnia warunki, o których mowa w art. 7 ust. 1 oraz art. 35 ust. 4 pkt 1–3,

• prowadzenia rachunkowości, obsługi kasowej i prawnej,

• dokonywania na rzecz KZP potrąceń wpisowego, miesięcznych wkładów członkowskich i rat pożyczek na listach płac, listach wypłat i zasiłków, a w przypadku braku możliwości dokonania takiego potrącenia – informuje o tym zarząd,

• odprowadzania wpłat wpisowego, miesięcznych wkładów członkowskich i rat pożyczek na rachunek płatniczy KZP,

• przekazywania przez zarząd członkom KZP informacji o stanie ich wkładów członkowskich oraz zadłużenia.

Korzyści z przynależności do kasy zapomogowo-pożyczkowej

Dostęp do pożyczek — członkowie kasy mają możliwość ubiegania się o pożyczki na preferencyjnych warunkach, które mogą być pomocne w nagłych sytuacjach finansowych.

Wsparcie w trudnych sytuacjach — KZP zapewnia wsparcie materialne swoim członkom w przypadku nieprzewidzianych wydarzeń, takich jak choroba, wypadek czy nagła utrata pracy.

Oszczędności — możliwość regularnego oszczędzania i gromadzenia środków, co może stanowić dodatkowe zabezpieczenie finansowe na przyszłość.

Dostępność — kasy zapomogowo-pożyczkowe są dostępne dla wszystkich pracowników, niezależnie od ich statusu czy stanowiska w firmie.

Zwiększenie motywacji — możliwość skorzystania z różnych form wsparcia finansowego może zmotywować pracowników do większej zaangażowania oraz budować lojalności wobec firmy.

Brak konieczności korzystania z instytucji finansowych — nieoprocentowana pożyczka z KZP może być atrakcyjną alternatywą dla pracowników, którzy nie mają możliwości skorzystać z tradycyjnych instytucji finansowych.